Thay đổi tâm sinh lý ở tuổi dậy thì

Khi bác sĩ hỏi han cặn kẽ, cô bé mới chịu nói chuyện. Thì ra những vấn đề L đang gặp phải là những biểu hiện của con gái đến tuổi dậy thì nhưng do không được người lớn hướng dẫn trước nên cô bé bị sốc nặng.

Sau khi được bác sĩ tư vấn và dặn dò, bé L mới tin những gì đang diễn ra là hoàn toàn bình thường mà bất kỳ bé gái nào lớn lên cũng phải trải qua…”

Bé H.Q 13 tuổi (Trường Lê Ngọc Hân, Hà Nội)

“Đến đón con ở trường, chị H thấy con gái mặt mũi bơ phờ, nước mắt vòng quanh… Lo lắng, sợ con bị bạn trêu trọc, đánh đập chị dò hỏi mãi nhưng chỉ thấy con thút thít khóc…

Sau bữa cơm tối, có thời gian ngồi tâm sự với con lâu hơn, con bảo bị chảy máu “vùng kín”. Lúc này chị mới biết con đã đến tuổi dậy thì”.

Những điểm đáng lưu ý ở tuổi dậy thì

– Tuổi dậy thì không phải là một thời điểm mà là một khoảng thời gian kéo dài từ 3-4 năm.

– Dậy thì sớm và muộn đều không tốt (liên quan đến rối loạn nội tiết), ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao, cân nặng, sức khỏe, trí tuệ và khả năng sinh con sau này.

– Trong cơ thể tuổi dậy thì diễn ra những điều kỳ diệu bí ẩn, các biến đổi về tâm sinh lý… tạo nên một con người hoàn toàn mới lạ.

– Tình yêu ở tuổi dậy thì là một tình yêu lãng mạn, yêu bằng cảm tính, không biết đúng sai và thường đi quá giới hạn.

– Ở tuổi dậy thì các em gái hoàn toàn có khả năng sinh con (nhưng cơ thể chưa hoàn thiện về thể chất và tinh thần để nuôi dạy đứa trẻ). Vì vậy, cha mẹ cần tư vấn cho con cách quan hệ với bạn khác giới, cách phòng tránh thai, phòng chống các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.

Những điều cha mẹ cần hướng dẫn và chia sẻ với con

Đối với con gái

Sự phát triển của vú

• Khi còn bé, ngực của con gái không khác gì con trai nhưng lúc dậy thì, ngực của con gái bắt đầu thay đổi và lớn dần ra.
• Hình dạng của vú to nhỏ khác nhau, nếu chạm vào sẽ thấy đau nhói.

Khung xương chậu

• Xương chậu sẽ phát triển to hơn, rộng hơn nhằm phục vụ cho việc sinh đẻ sau này.
• Xương chậu phát triển làm cho vùng chậu hông tròn, đầy hơn.
• Cùng với sự phát triển ở ngực, phần eo bụng thắt lại.

Lông mọc nhiều hơn, rậm hơn

• Trên cơ thể, lông mu xuất hiện đầu tiên.
• Tiếp theo, lông nách cũng mọc rậm hơn.

Các tuyến mồ hôi và tuyến bã

• Các tuyến mồ hôi, tuyến bã phát triển mạnh làm cho mồ hôi có mùi khó chịu.
• Xuất hiện mụn trứng cá trên mặt, da ngực và các vùng khác do các bã nhờn chế tiết.

Các tuyến liên quan đến bộ phận sinh dục

• Các tuyến liên quan đến bộ phận sinh dục bắt đầu hoạt động.
• Bộ phận sinh dục thường xuyên ẩm ướt do các tuyến tiết dịch.

Thay đổi về bộ phận sinh dục

• Âm hộ, các môi to, môi nhỏ, âm vật đều to ra.
• Màu sắc bộ phận sinh dục thẫm lại.

Chia sẻ việc mang thai, sinh nở

• Giải thích về tình yêu, hôn nhân.
• Lứa tuổi phù hợp khi sinh hoạt tình dục.
• Vai trò của phụ nữ khi sinh nở, những khó khăn, vất vả khi làm mẹ.

Hướng dẫn vệ sinh thân thể

• Vệ sinh chỗ kín bằng các loại nước sát khuẩn (đã được Bộ y tế công nhận).
• Mục đích tránh vi khuẩn phát triển, viêm, nhiễm khuẩn đường sinh dục và tiết niệu.

Đối với con trai

• Chia sẻ với con hiện tượng phóng tinh (mộng tinh) là bình thường không nên quá lo lắng.
• Hướng dẫn con làm chủ hành vi của mình.
• Biết kiềm chế tâm trạng, cảm xúc tình dục.
• Cảnh báo nếu sinh hoạt tình dục sẽ dẫn đến có thai.
• Cảnh báo nguy cơ lây truyền bệnh tật qua đường tình dục, các phương pháp bảo vệ, tránh thai,…
• Hướng dẫn vệ sinh thân thể, vùng kín.
• Giải thích về tình yêu, hôn nhân.
• Lứa tuổi phù hợp khi sinh hoạt tình dục.
• Vai trò, trách nhiệm của người đàn ông trong gia đình.

Lời kết

Tuổi dậy thì là thời gian đặc biệt quan trọng đối với các em, giúp các em hình thành một phần nhân cách sống sau này. Vì vậy, bố mẹ nên quan tâm, chia sẻ, giáo dục con về giáo dục giới tính, về sinh lý… để con vượt qua những “khủng hoảng” của tuổi dậy thì.

Đặc biệt, cha mẹ nên hướng dẫn cho con cách bảo vệ mình khi quan hệ với bạn khác giới, cách phòng tránh thai, phòng chống các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.